Mareşal Fevzi Çakmak ve Günlükleri

Bir ulusun yıkılış ve kurtuluş günlüğü…
Modern Türkiye’nin kurucularından Mareşal Fevzi Çakmak’ın kaleminden, “imparatorluğun en uzun” on bir yılının (1911-1921) öyküsü… Mareşal Fevzi Çakmak’ın, 30 Mart 1911’den vefatından bir hafta öncesine; 2 Nisan 1950’ye kadar titizlikle ve askeri bir disiplinle tuttuğu günlükleri ilk kez gün ışığına çıkıyor. Yıllar süren titiz ve yorucu bir çalışmanın ürünü olarak gerçekleşen elimizdeki eser, bugüne kadar varlığı dahi bilinmeyen bu günlüklerin 30 Mart 1911-31 Aralık 1921 arasındaki 11 yıllık dönemi ve Mareşal’in ölümünden önceki son 3 aylık dönemi kapsıyor.

Balkan Harbi, I. Dünya Savaşı’nın muhtelif cepheleri ve en önemlisi Kurtuluş Savaşı yıllarını kapsayan günlükler, ulusumuzun yıkıştan kurtuluşa yürüdüğü, en zor 11 yılını gün gün bütün ayrıntılarıyla gözler önüne seriyor. İlk başta genç, aktif ve başarılı bir subay olarak sahnedeki yerini alan Fevzi Çakmak, bir süre sonra sahnenin en önemli aktörlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor; yirmi yıl gibi bir süreyle tarihimizin en uzun süre görevde kalan “genelkurmay başkanı” olan Fevzi Çakmak’ın bizzat kumandanlık ettiği, Arnavutluk İsyanı’ndan Çanakkale Savaşı’na, Doğu Cephesi’nden Sakarya Savaşı’na birinci ağızdan tanıklıklar, tespitler… En kötü günlerde bile soğukkanlılığını yitirmeyen, sarsılmaz bir askerin 11 yıllık cephe günlüğü; güçlükler, zorluklar ve ölümlerle dolu günlerde dahi hiç yitirilmeyen ümit ve coşku dolu satırları… Dr. Nilüfer Hatemi’nin, Princeton Üniversitesi’nde doktora tezi olarak hazırladığı günlüklere, Mareşal’in ailesi ve gençlik yıllarına dair iki bilimsel inceleme bölümü ile ilk kez yayımlanan belge ve fotoğraflar eşlik ediyor. Dr. Hatemi’nin, Mareşal Fevzi Çakmak üzerine ilk bilimsel çalışma olan eseri, hocaları Prof. Norman Itzkowitz ve Prof. Şükrü Hanioğlu’nun ‘takdim’iyle…