Kapitalizmin Kökeni

Çağdaş Marksist düşüncenin en önemli temsilcilerinden biri olan ve postmarksizm, postmodernizm gibi eğilimlere karşı sınıf perspektifinin altını çizen Ellen Meiksins Wood’u 2016 yılında kaybettik. Bu üretken yazarın kaleme aldığı yapıtları mümkün olduğunca kapsamlı bir biçimde Türkiyeli okurların dikkatine sunmaya ise devam ediyoruz.

Wood’un bu özgün ve kışkırtıcı kitabı, kapitalizmin insan tabiatının doğal ve kaçınılmaz bir sonucu olmadığını hatırlatıyor bize. Aynı zamanda asırlardır süren ticari ilişkilerin basit bir uzantısı olmadığını da gösteriyor.

Onun yerine, kapitalizmin, son derece özgün tarihsel koşulların geç kalmış ve belli bir yere sıkışmış bir ürünü olduğunu anlatıyor; toplumsal ilişkilerde ve insanın doğayla etkileşiminde büyük dönüşümler gerektirdiğini ortaya koyuyor.

“Kapitalizm olarak bildiğimiz bu dinamik iktisadi sistem, nasıl oldu da feodal Avrupa’nın köylüleri ve derebeyleri arasından çıkıp gelişebildi?” sorusunun peşine düşen Wood, kitabının sonlarına doğru emperyalizme, küreselleşme ve ulus-devlet tartışmalarına, ekolojik yıkım ve mevcut tarım krizine kadar uzanıyor.

“Kapitalizmin Kökeni ‘Hah, işte bu!’ denen uğraklardan biri. Wood son derece titiz ve hayal gücü kuvvetli bir düşünür; Marksist siyaset kuramına yeni bir soluk getiren ve onun birçok düzeyde birden – tarihsel, kuramsal, siyasal– sözünü söylemesini sağlayan biri.”

– Corey Robin, Jacobin 

“Olağanüstü bir akademik yapıt.”

– Michael Perelman, Choice