Edmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu

Tam adıyla Edmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu. Transzendental fenomenoloji ile transzendental felsefenin özüne girişEdmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu, birkaç anlamda bir “ilk kitap”: Önce, kendi söyleyişiyle “nerdeyse yarım yüzyıldan beri ÔBaşkasının Ben’i Sorunu’ ile birlikte” olan Nermi Uygur’un yayımlanan ilk kitabı (1958); sonra, binlerce sayfalık Husserl arşivlerine dayanan ilk çalışma; üçüncü olarak da Türkçede “başka-ben” kavramı üzerine, dahası bu terimin kullanıldığı, ilk çalışma. Kitap, ayrıca “bilim dili olarak Türkçe”ye yaptığı katkılarla da belirgin bir önem taşıyor; nitekim, özellikle bu yanıyla, yayımlandığı 1958 yılında Türk Dil Kurumu Bilim Ödülü’nü kazanmıştı. Bütün bu özellikleriyle, Edmund Husserl’de Başkasının Ben’i Sorunu, özgün bir çalışma olarak, nice yıllara karşın hâlâ ilgi çekiyor, özellikle yurtdışında: “oldukça kısaltılmış biçimle Almanca yansısı, seyrek de olsa, Batı’daki sorun çevrelerinde bir katkı olarak zaman zaman anılmakta.” Nermi Uygur, kitabın “Giriş”inde amacını şöyle açıklıyor: “Eldeki çalışmanın asıl amacı: başkasının ben’i sorunuyla ilgili olarak Husserl’in ileri sürdüğü77 savları, arkaplanlarından kalkarak, taşıdıkları güçlüklerin altını çizerekten, yeniden kurmak, nesnel bakımdan bağlı bulundukları -çok kez daha kuşatıcı- başka savların içine yerleştirmek, çepeçevre yorumlamaktır.” Bu yapıtı, ilk basımından kırk yıl, 1972’deki tıpkıbasımından ise yirmi beş yıl sonra, Nermi Uygur’un bu yeni tıpkıbasım için yazdığı “önsözümsü anı-yorum”la sunuyoruz.