Bayburt Tarihi: Tarih-Kultur-Yer Adları

İpek Yolu gu¨zergâhı u¨zerinde yer alan Bayburt, tarih öncesi dönemlerden itibaren pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bunlardan biri de Selçuklu- Osmanlı çizgisinde gelişen Tu¨rk medeniyetidir. XI. Yu¨zyıldan itibaren Tu¨rk akınlarının yoğun bir şekilde gerçekleştiği Bayburt ve çevresi, 1071 Malazgirt Zaferi’nin ardından Tu¨rk Tarih ve Medeniyetinin kökleştiği ata yadigârı bir şehir olmuştur. Zira, halen Bayburt’ta var olan cami, medrese, tu¨rbe, ku¨mbet, kale, köpru¨ gibi maddi ku¨ltu¨r unsurları, Tu¨rk-İslam Medeniyetinin canlı şahitleri olarak varlıklarını korumaktadır. Ku¨ltu¨rel mirası gu¨nu¨mu¨ze aktaran bir diğer unsur ise yer adlarıdır. Bu bakımdan Bayburt’taki yer adları da tarihi ve ku¨ltu¨rel bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, hem yu¨zyıllar boyunca değişmeden gu¨nu¨mu¨ze ulaşan hem de Tu¨rkçe olmadığı için değiştirilen pek çok yer adının Tu¨rk Tarihi ve Ku¨ltu¨ru¨ açısından önemi vurgulanmıştır.
Bu eser, tarih öncesi dönemlerden başlanarak, Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzanan tarihi ve ku¨ltu¨rel su¨reci ele alması bakımından Bayburt’un, Anadolu şehir tarihi içindeki yerinin tespit edilmesine, Tu¨rk ve du¨nya tarihindeki yeri ve öneminin daha iyi aydınlatılmasına katkı sunacaktır.